Lisanımızın fakirliği sırf, Arapçadır, Farsçadır diye kovulan ve yerine alternatif diye konulan kelimenin diğerinde bulunan manayı tam karşılamaması sebebiyle ortaya çıkmaktadır. Oysa her kelime kendi manasına sahiptir. Ecnebi ve yabancı kelimelerinde olduğu gibi.
Yaban, Farsça kökenli olup Türkçede yukarıdaki manalara gelmektedir; dahası kabaca, insandan uzak, ıssız bir yer manasına geldiği gibi yerel halktan olmayan kimse için de kullanılır. Bu kelimeye Türkçe -ci ekini eklediğimizde ortaya Türkçe yabancı kelimesi çıkmaktadır. Yabancı kelimesi, tanınmayana, bilinmeyene, gayrimuayyen olana ait, manalarını taşımaktadır.
Ecnebi ise, başka bir milletten olan, manasındadır. Türkiye’ye gezmek için gelen bir İngiliz, ecnebidir. Keza onlar için de biz öyleyizdir. Yunanca, İngilizce, Rusça ve benzerleri ecnebi lisanıdır.
Lakin burada şu ince fark vardır: Bir kimsenin yabancı olması onun başka bir milletten olduğu manasına gelmez. Sokakta gördüğümüz ve tanımadığımız biri bizim için yabancıdır. Bu onun Türk olmadığı manasına gelmemektedir. Türktür; lakin onu tanımadığımız için tabii olarak ona yabancı olmaktayız.
Yakub Kadri Bey‘in Yaban romanı buna misaldir. Yerel halktan olmayan ve kendini oraya ait hissetmeyen bir yaban kişi vardır. Lakin onlarla aynı milliyete sahiptir.
Ecnebi ne demek, yabancı ne demek?
Ecnebi: Başka milletten olan kimse.
Yabancı: Tanınmayan kimse.
TDK, ecnebi ile yabancı kelimesini aynı manada kullanıyor. Bu, ifade ettiğim üzere yanlıştır. Onlarla biz yabancıyızdır, lakin ecnebi değiliz. Ecnebi bir insanla da yabancı olmayabilirsiniz. Galiba bazıları bu kelimeye “gavur” kelimesi gibi kaba bir mana veriyor; öyle zannediyor. O, bize bunları öğretmeyenlerin gavurluğudur. Bunu neden yaptıklarını evvelki yazılarımda belirtmiştim.
Kendisine hataları sebebiyle sitemlerde bulunduğum Google bile bu kelimeye düzgün bir mana verirken, sadece birinci manası, Türk Dil Kurumunun kendini bilmezliği endişe vericidir.

Daha fazlası için sitemize ve yine kültür sanat, fikir ve edebiyat ile alakalı paylaşım ve tartışmaların yapıldığı forumumuza, hususi olarak Lisaniyat alanına mutlaka göz atın.
Yorumlar (0)
Yorum Yaz